Zainteresowanie
Kapitoly: Zainteresowanie, Odsetki składane, Stopniowe zainteresowanie, Jak obliczyć odsetki od kredytu hipotecznego
Odsetki to wynagrodzenie za pożyczenie komuś czegoś. Teoretycznie odsetkami może być wszystko, ale w praktyce mówimy o pieniądzach. Kwota odsetek jest określona przez stopę procentową wraz z przedziałem czasowym i jest obliczana na podstawie pożyczonych pieniędzy.
Czym są odsetki
Wyobraź sobie, że Twój bogaty wujek Vik pożycza Ci dwa miliony koron. Możesz wykorzystać te dwa miliony, ile chcesz, ale musisz zwrócić wujkowi Vikowi 2 200 000 koron w ciągu roku, czyli 10% więcej. Jeśli nie uda ci się tego zrobić w ciągu roku, kwota zadłużenia będzie wzrastać o kolejne 10% każdego roku. Użyjmy tego prostego przykładu, aby zilustrować podstawowe pojęcia:
- Wujek Vic nazywany jest wierzycielem. Pożyczkodawca pożycza pieniądze i wierzy, że je odzyska.
- Ty stałeś się pożyczkobiorcą. Jesteś winien pieniądze wujkowi Vicowi i masz nadzieję, że spłacisz je na czas.
- Kwota zadłużenia (lub kapitał) to wartość pieniędzy, które wierzyciel pożyczył dłużnikowi. Kwota zadłużenia może z czasem maleć lub rosnąć. W historii wujka Vika są to dwa miliony.
- Odsetki to dodatkowa kwota, którą otrzymuje wujek Vik. Jeśli uda Ci się zdobyć pieniądze w ciągu roku, odsetki wyniosą 200 000 koron.
- Oprocentowanie (lub stopa procentowa) to zazwyczaj procent tego, o ile kwota zadłużenia rośnie w czasie. Wujek Vik ustalił dziesięcioprocentową stopę procentową.
- Okres mówi nam, jak często odsetki będą rosnąć. Często jest to rok, ale może to być mniej, na przykład miesiąc lub kwartał. Wujek Vik był dość uprzejmy i ustalił okres na jeden rok.
Jak obliczyć odsetki
Najczęściej prawdopodobnie będziesz chciał obliczyć kwotę odsetek i porównać, która pożyczka (lub odwrotnie, oszczędności) jest dla Ciebie najlepsza. Co będzie do tego potrzebne? Musisz znać: kwotę zadłużenia, stopę procentową i okres, w którym odsetki są przeliczane. Najpierw oblicz, ile wyniosą odsetki po pewnym czasie (jeśli jest to rok, to po roku):
$$\mbox{ Zaliczenie }=\frac{\mbox{ należna kwota } \cdot \mbox{ stopa procentowa }}{100}$$
Zapisujemy stopę procentową jako wartość procentową. To mówi nam, jakie będą odsetki po roku, po jednym przeliczeniu. Policzmy to na przykładzie wujka Vica. Kwota zadłużenia wynosi dwa miliony, a stopa procentowa 10%.
$$\mbox{ Zaliczenie }=\frac{\mbox{ należna kwota }\cdot \mbox{ stopa procentowa }}{100}=\frac{2{,}000,000\cdot10}{100}=200{,}000$$
Odsetki te są zwykle dodawane do kwoty zadłużenia, a za rok, przy następnym przeliczeniu, odsetki będą znacznie wyższe. Po roku będziesz więc winien dwa miliony i dodatkowo dwieście tysięcy (2 200 000). Problem polega na tym, że jeśli nic nie spłacisz, w następnym roku dług zostanie obliczony na podstawie tej kwoty, a nie pierwotnych dwóch milionów. Za dwa lata pojawią się więc odsetki:
$$\mbox{ Zaliczenie }=\frac{\mbox{ należna kwota }\cdot \mbox{ stopa procentowa }}{100}=\frac{2{,}200,000\cdot10}{100}=220{,}000$$
Kwota zadłużenia wzrosła, ale odsetki również. Po dwóch latach jesteś już winien wujkowi Vikowi 2 200 000 + 220 000 = 2 420 000 koron. Następne odsetki zostaną ponownie naliczone od tej nowej, wyższej kwoty, a odsetki ponownie będą nieco wyższe. To prowadzi nas do koncepcji odsetek składanych, czyli dodatkowej kwoty, którą płacisz po kilku złożeniach, tj. po kilku latach dodawania dodatkowych odsetek każdego roku.