Mapa skali
Każda mapa ma skalę, która pozwala nam konwertować odległości na mapie na rzeczywistą odległość.
Skala jako stosunek
Prostsza definicja mówi, że skala to stosunek odległości na mapie do rzeczywistej odległości. Ta definicja jest nieprecyzyjna, bardziej precyzyjna znajduje się na końcu artykułu. Zazwyczaj skala jest podawana w formie liczbowej lub graficznej. Forma liczbowa to: 1 : 100, jest to stosunek mapa : realita. Taki współczynnik wskazuje, że jeden centymetr na mapie odpowiada stu centymetrom w rzeczywistości. Innymi słowy, jeden centymetr na mapie odpowiada jednemu metrowi w rzeczywistości. Mapa w skali 1 : 100 jest zatem sto razy mniejsza niż w rzeczywistości.
Jak obliczyć rzeczywistą odległość
Typowy przykład: masz mapę ze skalą 1 : 100 000 i mierzysz na niej pewną odległość, na przykład cztery centymetry. Jaka jest rzeczywista odległość?
Odległość w centymetrach uzyskuje się, mnożąc cztery centymetry przez liczbę po dwukropku, tj. 100 000. Daje to rzeczywistą odległość. W naszym przykładzie otrzymaliśmy wynik 400 000 cm.
Zazwyczaj chcemy znać odległość w innych jednostkach - metrach lub kilometrach. Aby uzyskać długość w metrach, podziel bieżący wynik przez 100 (ponieważ jeden metr to 100 centymetrów). W rezultacie otrzymamy odległość równą 400 000 / 100 = 4 000 metrów. Aby uzyskać wynik w kilometrach, podziel bieżącą wartość w metrach przez tysiąc (ponieważ kilometr to tysiąc metrów). Wynikiem jest 4 000 / 1 000 = 4 kilometrów.
Odpowiedź jest więc taka, że cztery centymetry na mapie odpowiadają czterem kilometrom w rzeczywistości.
Komputer
Jeśli chcesz przeliczyć odległość z mapy na odległość rzeczywistą, możesz skorzystać z poniższego kalkulatora. W pierwszym polu wpisz drugą liczbę ze skali (np. jeśli mapa ma skalę 1 : 1000, wpisz tysiąc). W drugim polu wpisz liczbę centymetrów na mapie. Domyślnie do komputera ładowane są dane z poprzedniego przykładu, tj. skala 1 : 100 000 i 4 centymetrów.
Jak obliczyć odległość na mapie
Możesz również potrzebować odwrotnej procedury. Wiesz, że w rzeczywistości odległość jest równa 15 kilometrom i chcesz wiedzieć, jaka jest odległość na mapie ze skalą 1 : 30 000. W pierwszym kroku przeliczamy kilometry na centymetry. Kiedy pomnożymy kilometry przez tysiąc, otrzymamy odległość w metrach: 15 000 Jeśli pomnożymy tę liczbę przez 100, otrzymamy odległość w centymetrach: 1 500 000 W ostatnim kroku po prostu dzielimy tę liczbę przez skalę, tj. obliczamy 1 500 000 / 30 000 = 50. W rezultacie 15 kilometrów faktycznie odpowiada 50 centymetrom na mapie.
Bardziej precyzyjna definicja skali
Wikipedia mówi, że skala mapy to stosunek zmniejszenia długości zmierzonej na mapie do długości w rzeczywistości. Jaka jest różnica między tą definicją a definicją podaną na początku artykułu?
Problem skali jest związany z krzywizną samej mapy. Nasza Ziemia nie jest płaska, jest okrągła. Niemożliwe jest jednak rozłożenie powierzchni kuli na prostokąt tak, aby wynikowy prostokąt nie był zniekształcony. Jeśli weźmiemy kulę ziemską i rozłożymy jej powierzchnię, nie będziemy w stanie stworzyć prostokąta z rozłożonego papieru. Ale standardowa mapa jest prostokątna - jak to możliwe? Po prostu zniekształcasz pewne odległości, aby powierzchnia kuli stała się prostokątną mapą.
Innymi słowy, gdybyśmy stworzyli ogromną prostokątną mapę całego kraju w stosunku 1:1, nadal istniałyby na niej odległości, które nie odpowiadałyby rzeczywistości. Dlatego skala mapy nie może wskazywać na stosunek odległości na mapie do rzeczywistej odległości, ponieważ nawet na mapie stworzonej w stosunku 1:1 nie byłoby to prawdą. Problem ten dobrze widać na przykładzie Antarktydy, która, jeśli znajduje się na mapie, zwykle wygląda na większą niż jest w rzeczywistości.